Sülasi mezid südasilerin dördüncüsü İf’îlâl إِفْعِيلاَلْ babıdır. Bu bab, sülasi mücerred olan mazi bir fiilin evveline bir hemze, ayn ul-fiili ile lam ul-fiili arasına bir elif ve fiilin sonuna da lam ul-fiil cinsinden bir harf gelmesi suretiyle ortaya 6 harfli (3 asıl + 3 ziyade) bir fiilin çıkmasıyla olur.
|
||||||||||||||||
Masdar | Muzari | Mazi | ||||||||||||||
إِفْعِيلاَلاً | يَفْعَالُّ | إِفْعَالَّ | ||||||||||||||
إِحْمِيرَارًا | يَحْمَارُّ | إِحْمَارَّ |
Bu bab, tıpkı bir önceki if’îvvâl إِفْعِوْالْ babı gibi lazım fiilin mübalağası içindir, misalle görelim;
Sülasi mücerred mazi
“Zeyd biraz kızardı” |
حَمِرَ زَيْدٌ |
İf’îlâl إِفْعِلاَلْ Babından mazi
“Zeyd kırmızı oldu” |
إِحْمَرَّ زَيْدٌ |
İf’îlâl إِفْعِيلاَلْ Babından mazi
“Zeyd kıpkırmızı oldu” |
إِحْمَارَّ زَيْدٌ |
حَمِرَ fiili tablodaki gibi lazım bir fiildir. Bu lazım fiil إِفْعِلاَلْ babında biraz daha mübalağa kazanmıştır, إِفْعِيلاَلْ babında ise daha çok kazanmıştır.
ح – م – ر | Masdar | Muzari | Mazi |
Sülasi mücerred | حَمْرًا | يَحْمَرُ | حَمِرَ |
إِفْعِلاَلْ babı | إِحْمِرَارًا | يَحْمَرُّ | إِحْمَرَّ |
إِفْعِيلاَلْ babı | إِحْمِيرَارً | يَحْمَارُّ | إِحْمَارَّ |