Sarf Bilgisi

Fev’âle فَوْعَلَ (Havkale) Babı

Rübai Mücerred tek bab olan فَعْلَلَ “dehrace” babına mülhak olan 6 babın birincisinin mazisi فَوْعَلَ ve muzarisi يُفَوْعِلُ ve masdarları ise فَوْعَلَةً ve فِيعَالاً vezinlerinde gelir. Bu baba uygun olarak gelen mevzunlar mazide حَوْقَلَ ve muzaride يُحَوْقِلُ ve masdarlarda ise حَوْقَلَةً ve حِيقَالاً şeklindedir. Bu babın alameti, daha evvel 3 harfli olan حقل olan fiilin fa ul-fiili ile ayn ul-fiili arasına bir vav harfinin ziyade edilmesiyle mazisinin 4 harf üzere olmasıdır. 

Mana Masdar Masdar Muzari Mazi
Vezin فِيعَالاً فَوْعَلَةً يُفَوْعِلُ فَوْعَلَ
Mevzun حِيقَالاً حَوْقَلَةً يُحَوْقِلُ حَوْقَلَ

-Bu babın binası lazım içindir. Lazım fiile misal;

حَوْقَلَ زَيْدٌ

Zeyd güçsüzlükten elini böğrüne koydu

-Bazen müteaddi olması mümkündür, Müteaddi fiile misal;

حَوْقَلَ زَيْدٌ عَمْرًا

Zeyd Amr’ı itti

حِيقَالاً masdarına gelince aslı حِوْقَالاً idi ve vezni de فِوْعَالاً idi. Fakat vav sakin ve ma kablindeki harf sahih ve harekeli olduğu için vav harfi ma kablindeki harfine harekesi cinsinden ya harfine kalbedilmiştir.

حِيقَالاً حِيْقَالاً حِوْقَالاً

Dehrace babına ilhak edilen حَوْقَلَ fiilinin aslı حَقَلَ şeklindediydi. Fiilin fa ul-fiili ile ayn ul-fiili arasına bir vav ziyade edildi ve fiil 4 harfli olarak dehrace babına ilhak edildi. حَوْقَلَ malum mazi fiilinin meçhulu حُوقِلَ şeklinde, يُحَوْقِلُ malum muzari fiilinin de meçhulu يُحَوْقَلُ şeklindedir.

فَوْعَلَ Babı Muzari Mazi
Malum يُحَوْقِلُ حَوْقَلَ
Meçhul يُحَوْقَلُ حُوقِلَ

فَوْعَلَ Babı

Emsile-i Muhtelife

فَوْعَلَ حَوْقَلَ
يُفَوْعِلُ يُحَوْقِلُ
فَوْعَلَةً حَوْقَلَةً
فِيعَالاً حِيقَالاً
مُفَوْعِلٌ مُحَوْقِلٌ
مُفَوْعَلٌ لَهُ مُحَوْقَلٌ لَهُ
لَمْ يُفَوْعِلْ لَمْ يُحَوْقِلْ
لَمَّا يُفَوْعِلْ لَمَّا يُحَوْقِلْ
مَا يُفَوْعِلُ مَا يُحَوْقِلُ
لاَ يُفَوْعِلُ لاَ يُحَوْقِلُ
لَنْ يُفَوْعِلَ لَنْ يُحَوْقِلَ
لِيُفَوْعِلْ لِيُحَوْقِلْ
لاَ يُفَوْعِلْ لاَ يُحَوْقِلْ
فَوْعِلْ حَوْقِلْ
لاَ تُفَوْعِلْ لاَ تُحَوْقِلْ
مُفَوْعَلٌ مُحَوْقَلٌ
فَوْعَلَةً وَاحِدَةً حَوْقَلَةً وَاحِدَةً
فَوْعَلَةً حَسَنَةً حَوْقَلَةً حَسَنَةً
فُوَيْعِلَةُ حُوَيْقِلَةٌ
فَوْعَلِيٌّ حَوْقَلِيٌّ
أَحْسَنُ فَوْعَلَةً أَحْسَنُ حَوْقَلَةً
مَا أَحْسَنَ فَوْعَلَتَهُ مَا أَحْسَنَ حَوْقَلَتَهُ
أَحْسِنْ بِفَوْعَلَتِهِ أَحْسِنْ بِحَوْقَلَتِهِ

Bu Gün Allah için Ne Yaptın?