Rübai Mücerred tek bab olan فَعْلَلَ “dehrace” babına mülhak olan 6 babın ikincisinin mazisi فَيْعَلَ ve muzarisi يُفَيْعِلُ ve masdarları ise فِيعَالاً ve فِيعَالاً vezinlerinde gelir. Bu baba uygun olarak gelen mevzunlar mazide بَيْطَرَ ve muzaride يُبَيْطِرُ ve masdarlarda ise بَيْطَرَةً ve بِيطَارًا şeklindedir. Bu babın alameti, daha evvel 3 harfli olan بطر olan fiilin fa ul-fiili ile ayn ul-fiili arasına bir ya harfinin ziyade edilmesiyle mazisinin 4 harf üzere olmasıdır.
Mana | Masdar | Masdar | Muzari | Mazi |
Vezin | فِيعَالاً | فَيْعَلَةً | يُفَيْعِلُ | فَيْعَلَ |
Mevzun | بِيطَارًا | بَيْطَرَةً | يُبَيْطِرُ | بَيْطَرَ |
Bu babın binası sadece müteaddi içindir. Müteaddi fiile misal;
بَيْطَرَ زَيْدٌ الْقَلَمَ
Zeyd kalemi yardı
Terkibindeki بَيْطَرَ fiili شَقَّ “yardı” manasındadır.
فَيْعَلَ Babı | Muzari | Mazi |
Malum | يُبَيْطِرُ | بَيْطَرَ |
Meçhul | يُبَيْطَرُ | بُوطِرَ |
فَيْعَلَ Babı
Emsile-i Muhtelife
فَيْعَلَ | بَيْطَرَ |
يُفَيْعِلُ | يُبَيْطِرُ |
فَيْعَلَةً | بَيْطَرَةً |
فِيعَالاً | بِيطَارًا |
مُفَيْعِلٌ | مُبَيْطِرٌ |
مُفَيْعَلٌ | مُبَيْطَرٌ |
لَمْ يُفَيْعِلْ | لَمْ يُبَيْطِرْ |
لَمَّا يُفَيْعِلْ | لَمَّا يُبَيْطِرْ |
مَا يُفَيْعِلُ | مَا يُبَيْطِرُ |
لاَ يُفَيْعِلُ | لاَ يُبَيْطِرُ |
لَنْ يُفَيْعِلَ | لَنْ يُبَيْطِرَ |
لِيُفَيْعِلْ | لِيُبَيْطِرْ |
لاَ يُفَيْعِلْ | لاَ يُبَيْطِرْ |
فَيْعِلْ | بَيْطِرْ |
لاَ تُفَيْعِلْ | لاَ تُبَيْطِرْ |
مُفَيْعَلٌ | مُبَيْطِرٌ |
فَيْعَلَةً وَاحِدَةً | بَيْطَرَةً وَاحِدَةً |
فَيْعَلَةً حَسَنَةً | بَيْطَرَةً حَسَنَةً |
فُوَيْعِلَةٌ | بُوَيْطِرَةٌ |
فَيْعَلِيٌّ | بَيْطَرِيٌّ |
أَحْسَنُ فَيْعَلَةً | أَحْسَنُ بَيْطَرَةً |
مَا أَحْسَنَ فَيْعَلَتَهُ | مَا أَحْسَنَ بَيْطَرَتَهُ |
أَحْسِنْ بِفَيْعَلَتِهِ | أَحْسِنْ بِبَيْطَرَتِهِ |