?>
Farsça

Geniş Zaman

Farsçada “geniş zaman” kalıbını elde etmek için masdara ihtiyacımız yoktur. Bilmemiz gerekir ki her masdarın geniş zamanı farklıdır. Görülen geçmiş zamandan farklı olarak özellikle bilmemizi gerektiren, formülle ortaya çıkacak bir form değildir geniş zaman yapısı. Misal verecek olursak; رَفْتَنْ “reften-gitmek” demektir. Sonundaki masdar nun’unu atınca رَفْتْ “reft-gitti” manası ortaya çıkıyor. Bu görülen geçmiş zaman için basit bir durum. Ama bize “gider” manası gereklidir. Yani geniş zaman eylemi gereklidir. Haliyle özel olarak “gitti” fiilini “gider” şeklinde geniş zamanda istiyorsak رَوْ “rev – gider” halinde olduğunu bilmemiz lazımdır. Aşağıdaki tabloda verilmiştir. Çoğunlukla geniş zaman, şimdiki zaman kalıbıyla مِى ekiyle kullanılır. Ve olumsuz yapmak istediğimizde fiile değil مِى ekine نَه “olumsuzluk edatı”nı ekleyeceğiz. Bir sonraki derste göreceğiz.

رَفْتَنْ “reften-gitmek”
Geniş Zaman Geçmiş Zaman Munfasıl Zamir
رَوَمْ رفتم من
رَوِى رفتی تو
رَوَدْ رفت او
رَوِيمْ رفتیم ما
رَوِيدْ رفتید شما
رَوَنْنْ رفتند ایشان

من رَوَمْ “ben giderim”, تو رَوِی “sen gidersin”, او رَوَدْ “o gider” ما رَوِيم “biz gideriz”, شما رَوِید “siz gidersiniz” ايشان رَوَند “onlar giderler” şeklindedir. En başta söylediğimiz gibi نَه edatını fiilin başına getirerek olumsuz yapabiliriz. Fakat daha önce de dediğimiz gibi “geniş zaman” daha çok “şimdiki zaman” kalıbıyla ifade edilir. Geniş zamanın olumlu hali tabloda verilmiştir. Hatta geçmiş zaman ile farkı bilinsin diye karşılaştırılmalı verilmiştir. Olumlu geniş zaman çekimi رَفْتَنْ “reften-gitmek” fiili için tablodaki gibidir. Fakat geniş zamanı olumsuz yapmak istediğimizde fiilin başına şimdiki zamanı ifade etmekte kullanılan مِى edatı ve bu edatın başına da olumsuzluk edatı olan نَه edatını koyarak elde edebiliriz. Aşağıdaki tabloda رَفْتَنْ “reften-gitmek” fiilinin geniş zaman olumsuz çekimleri verilmiştir.

رَفْتَنْ “reften-gitmek”
netice Geniş zaman fiil Şimdiki zaman eki Menfi Ek
نَمِى رَوَمْ رَوَمْ مِى نَـ
نَمِى رَوِى رَوِى مِى نَـ
نَمِى رَوَدْ رَوَدْ مِى نَـ
نَمِى رَوِيمْ رَوِيمْ مِى نَـ
نَمِى رَوِيدْ رَوِيدْ مِى نَـ
نَمِى رَوَنْدْ رَوَنْدْ مِى نَـ
رَفْتَنْ “reften-gitmek”
Ben gitmem نَمِى رَوَمْ من
Sen gitmezsin نَمِى رَوِى تو
O gitmez نَمِى رَوَدْ او
Biz gitmeyiz نَمِى رَوِيمْ ما
Siz gitmezsiniz نَمِى رَوِيدْ شما
Onlar gitmezler نَمِى رَوَنْدْ ایشان

Yazar Hakkında

Metehan Uluocak

9 yıllık sarf nahiv bilgisini temin ettikten sonra, zor olan lafızları kolaylaştırıp ve harekeleyip mübtedi kardeşlerimize sunmak niyetine gark oldum. Bu tevessülüm bana böyle bir site hazırlamayı gerektirdi.

Yorum Yaz

Yorum göndermek için tıkla

Ya Hâkim!

Ya Mu’in!

Bu Gün Allah için Ne Yaptın?